Polski narodowy program ekologiczny jest inicjatywą mającą na celu poprawę przemysłu spożywczego w kraju poprzez zastosowanie metod rolnictwa ekologicznego. W niniejszym opracowaniu dokonana zostanie analiza rozwoju rynku żywności ekologicznej w Polsce oraz określenie czynników hamujących jego rozwój. Do wyciągnięcia wniosków wykorzysta techniki analizy statystycznej, indukcji i syntezy. Ostatecznie wnioski te pomogą krajowi w rozwoju rynku żywności ekologicznej. W artykule omówione zostanie również znaczenie integracji konwencjonalnych i ekologicznych metod uprawy w kraju – fragment ten pochodzi od redaktora portalu drogadoczystosci.pl.
Problemy i rozwiązania polskiego narodowego programu ekologicznego
W Polsce przeprowadzono badania ankietowe mające na celu identyfikację przeszkód w rozwoju rynku rolnictwa ekologicznego. Rolnicy zostali poproszeni o uszeregowanie znaczenia różnych barier w aspekcie produkcyjnym, rynkowym oraz instytucjonalno-regulacyjnym. Na przykład, niskie plony sprawiają, że rolnictwo ekologiczne jest ryzykowne dla wielu rolników. W związku z tym ważne jest opracowanie polityk wsparcia, które pozwolą rolnikom rozwinąć swoje gospodarstwa ekologiczne i osiągnąć ich pełny potencjał.
Premier Polski ogłosił niedawno duży program inwestycyjny mający na celu wzmocnienie gospodarki. Jednak jego realizacja może zająć trochę czasu. Rząd rozpaczliwie potrzebuje krótkoterminowych funduszy na sfinansowanie tego programu, ale oznacza to podjęcie znacznego ryzyka. Wymagałoby to również zrekompensowania inwestorom strat.
Wpływ polskiego narodowego programu ekologicznego na rynek żywności ekologicznej w Polsce
Polski narodowy program ekologiczny odniósł sukces w zwiększaniu rolnictwa ekologicznego, powodując znaczny wzrost liczby gospodarstw, oraz powierzchni upraw ekologicznych. Jednak rynek żywności ekologicznej w Polsce jest nadal rynkiem rozwijającym się, na którym występują istotne problemy związane z cenami, brakiem dostępności oraz krótkimi terminami przydatności do spożycia. Chociaż rynek żywności ekologicznej w Polsce jest napędzany przez troskę o środowisko i zdrowie, konsumenci nie są jeszcze przekonani do wydawania większych pieniędzy na żywność ekologiczną.
Niezależne badanie przeprowadzone w Polsce pozwoliło zidentyfikować bariery dla rynku żywności ekologicznej w kraju. W próbie 1000 mieszkańców Polski w wieku od 15 do 65 lat stwierdzono, że tylko około 7% często spożywa żywność ekologiczną, a kolejne 23,8% kupuje ją „dość często” lub „nieco” często.
W 2010 roku polski krajowy rynek żywności ekologicznej został wyceniony na 50 milionów euro, co jest wartością znacznie niższą niż w niektórych innych krajach. Polska jest jednak jednym z największych krajów Europy Wschodniej pod względem produkcji żywności ekologicznej. Największy rynek żywności ekologicznej mają Czechy, wyceniony na 68 mln euro, a następnie Węgry, Estonia, Bułgaria i Rumunia.
Polski rynek żywności ekologicznej jest zdominowany przez lokalnych graczy. W 2015 roku Bio Food, Symbio Polska i PPUH Tłocznia Maurer były trzema czołowymi graczami na rynku. Niemniej jednak, lista ta jest daleka od kompletności. Należy zauważyć, że istnieje znaczna przestrzeń do rozwoju zarówno dla krajowych, jak i zagranicznych producentów ekologicznych.
Produkty ekologiczne można kupić w różnych punktach sprzedaży. Większość konsumentów woli kupować je bezpośrednio od producentów. Pozostali nabywają je w hipermarketach i specjalistycznych sklepach z żywnością ekologiczną. Natomiast tylko 3% respondentów dokonuje zakupów przez internet. Prywatni rolnicy ekologiczni, sklepy zielarskie oraz stoiska w centrach handlowych to kolejne źródła żywności ekologicznej.
W polskim narodowym programie ekologicznym polski rząd nadał wysoki priorytet produkcji rolnej. Nie odzwierciedla to jednak dowodów i nie jest zgodne z celami Zielonego Ładu. Ponadto, rząd nadaje priorytet wdrażaniu zintegrowanej ochrony roślin, ale rynek żywności ekologicznej w Polsce powinien mieć wyższy priorytet.
Unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej wyznaczyła cel 25-procentowego udziału rolnictwa ekologicznego w Unii Europejskiej do 2030 roku. Obecnie 8% gruntów rolnych w UE jest przeznaczonych na rolnictwo ekologiczne. Rolnictwo ekologiczne łagodzi wiele problemów środowiskowych związanych z rolnictwem konwencjonalnym i pomaga w zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych.
Polscy gracze detaliczni nadal przyjmowali różne strategie, aby zatrzymać uwagę konsumentów. Inwestycje w digitalizację były widoczne w różnych sektorach, w tym w koncepcie ghost kitchen, który umożliwia wielu markom dzielenie jednego adresu. Restauracje te nie wymagają sali restauracyjnej ani obsługi kelnerskiej. Placówki te oferują również przekąski na wynos i gorące napoje.
Ponadto warunki makroekonomiczne są również związane z popytem na produkty ekologiczne. Warunki ekonomiczne wpływają na siłę nabywczą gospodarstw domowych i negatywnie oddziałują na rynek żywności ekologicznej. W efekcie produkty ekologiczne mogą być zastępowane tańszymi, mniej odżywczymi alternatywami.
Rolnictwo zintegrowane jako metoda pomiędzy metodami rolnictwa konwencjonalnego i ekologicznego
Rolnictwo zintegrowane to metoda gospodarowania, która łączy techniki ekologiczne i konwencjonalne. Ogranicza ono negatywne skutki prowadzenia działalności rolniczej, uwzględniając jednocześnie cele społeczne, ekonomiczne i ekologiczne. Polski przemysł żywności ekologicznej przeżywa rozkwit, a kraj jest uznawany za główny region rolnictwa ekologicznego w Unii Europejskiej. Pomimo szybkiego rozwoju, Polska nadal utrzymuje średnią pozycję w krajowych rankingach gospodarstw i obszarów ekologicznych.
Polski narodowy program ekologiczny ma na celu promocję rolnictwa ekologicznego w Polsce i uznaje jego wkład w dobra publiczne i rynek zorientowany na konsumenta. Unia Europejska również poparła rolnictwo ekologiczne jako środek do poprawy bezpieczeństwa żywności, dobrostanu zwierząt i środowiska. Ponadto zapewnia ono rolnikom ekologiczne płatności bezpośrednie i jest powiązane z wieloma przepisami UE dotyczącymi dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska. Nie oznacza to jednak, że jest pozbawione ograniczeń.
W Polsce Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest gospodarzem areny do dyskusji na ten temat. Należy zauważyć, że na Łotwie aktorzy z rządu i stowarzyszenia producentów ekologicznych czasami uczestniczą w spotkaniach zarządu stowarzyszenia. Nie ma jednak formalnej areny do dyskusji dla wszystkich tych aktorów. Jednak debata na temat korzyści i wad zintegrowanego rolnictwa jest w toku.
Jak każdy inny rynek, rozwój branży żywności ekologicznej w Polsce ma swoje wyzwania i szanse. Jednak po pokonaniu przeszkód rynek żywności ekologicznej w Polsce może odnieść wielki sukces, zapewniając rolnikom korzyści materialne i lepszy dostęp do pożądanej przez konsumentów żywności ekologicznej.
Systemy rolnictwa zintegrowanego obejmują zrównoważone metody uprawy, takie jak płodozmian, nawozy organiczne i rośliny okrywowe. Ponadto, zintegrowane systemy rolnicze wytwarzają mniejszą emisję gazów cieplarnianych na jednostkę produkcji, co jest korzystne dla środowiska. W krajowym programie ekologicznym praktyka ta jest dopuszczona do realizacji w wielu sektorach gospodarki, w tym w rolnictwie.